زگیل مقعدی یکی از شایع ترین بیماری های جنسی و پوستی در سراسر جهان است که می تواند در هر سنی رخ دهد. اگرچه ابتلا به این بیماری می تواند برای بسیاری از مردم شرم آور باشد، اما لازم است بدانید که زگیل مقعدی یک بیماری عفونی کاملاً قابل درمان و کنترل است. در این مقاله به بررسی جامع علل، علائم، روش های تشخیص و درمان زگیل خواهیم پرداخت. همچنین راه هایی برای پیشگیری و مراقبت از خود در برابر این بیماری ارائه می دهیم تا بتوانید سلامت و کیفیت زندگی خود را به بهترین نحو ممکن حفظ کنید. بنابراین همراه ما باشید تا اطلاعات جامع و کاربردی در این زمینه کسب نمایید.
زگیل مقعدی چیست؟
ویروس hpv زگیل تناسلی یک ویروس عفونی پرخطر است که به شدت مسری و قابل انتقال هست. زگیل های مقعدی گل کلمی شکل هستند که به صورت جدا جدا و یا به هم پیوسته بر روی کشاله ی ران، روی ناحیه تناسلی، مقعد و دهان رشد می کنند. البته اشکال غیر معمول زگیل تناسلی مردان ممکن است بصورت ضایعات نسبتا مسطح و یا نقاط مدور برجسته و کوچک به رنگ قهوه ای یا سیاه که تشخیص آن غالبا نیاز به معاینه توسط پزشک مجرب دارد، دیده شود.
علت ایجاد زگیل مقعدی
زگیل مقعدی یک عفونت پوستی شایع ناحیه مقعد و اطراف آن است که توسط ویروس پاپیلوم انسانی ایجاد می شود. این ویروس از طریق تماس جنسی، تماس مستقیم یا غیرمستقیم با زگیل های عفونی منتقل می شود. زگیل های مقعدی معمولاً به صورت توده های کوچک، خارش دار و گاهی دردناکی ظاهر می شوند که ممکن است شکل و اندازه های متفاوتی داشته باشند. این توده های پوستی از تکثیر بی رویه سلول های پوستی آلوده به ویروس ایجاد می شوند. متاسفانه در برخی افراد زگیل ها بزرگ تر شده و درد و خارش شدیدی ایجاد می کنند.
زگیل مقعدی یک بیماری بسیار شایع است که می تواند هر فردی را در هر سنی مبتلا کند. اگرچه وجود آن بسیار ناراحت کننده است، ولی با درمان های پزشکی مناسب قابل کنترل و حذف است.
به طور کلی زگیل عموما به دلایل زیر ایجاد می شود:
- ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) از طریق تماس جنسی
- ضعف سیستم ایمنی بدن
- بیماری هایی مثل HIV و ایدز، دیابت و …
- آسیب و التهاب مقعد، مثلاً در افراد مبتلا به بواسیر یا شقاق مقعد خطر ابتلا بیشتر است.
- عوامل ژنتیکی
- رعایت نکردن بهداشت فردی مناسب
- داشتن شریک جنسی متعدد
- عدم استفاده از کاندوم
در مجموع عفونت HPV، ضعف سیستم ایمنی، آسیب مقعد، ژنتیک و بهداشت فردی نامناسب از جمله علل اصلی ایجاد زگیل مقعدی هستند.
راه های کاهش انتقال زگیل مقعدی
اگر به این بیماری مبتلا هستید برای مدتی از برقراری رابطه ی جنسی به خصوص رابطه ی جنسی مقعدی پرهیز کنید . از دستکاری ، کندن و خراشیدن آن ها خودداری کنید زیرا باعث گسترش عفونت و انتقال آلودگی به سایر نقاط می گردد . بهداشت ناحیه ی مقعد خود را به طور مرتب رعایت کنید و پس از شستن مقعد با آب ولرم آن را با دستمال نرم و تمیز به آرامی خشک کنید و همیشه هم آن را خشک و تمیز نگه دارید. جدا از آموزه های اخلاقی و نگرش هایی که در این رابطه وجود دارد سعی کنید یک شریک جنسی مطمئن برای زندگی خود انتخاب کنید و از رابطه داشتن با افراد متعدد بپرهیزید.
به طور کلی راه های پیشگیری از انتقال زگیل مقعدی عبارتند از:
- تا زمان بهبودی زگیل باید از ارتباط جنسی خودداری شود
- همچنین از خراشیدن و دستکاری ضایعات باید پرهیز نمود
- رعایت بهداشت و تمیز و خشک نگه داشتن .
- داشتن بیش از یک شریک جنسی می تواند خطر ابتلا به زگیل را افزایش دهد.
- از رابطه جنسی با افرادی که علائم بیماری های مقاربتی را دارند و یا ممکن است در معرض بیماری های مقاربتی باشند اکیدا ممنوع
- از داشتن روابط جنسی آزاد و پر خطر باید پرهیز نمود
- عدم مصرف دخانیات، فست فود، ویتامین و زینک
- نپوشیدن لباس زیر تنگ
- خشک کردن ناحیه تناسلی
- عدم استفاده ازتیغ برای اصلاح موهای زائد
علائم و نشانه های زگیل مقعدی
زگیل مقعدی با علائم و نشانه های متفاوتی همراه است که با توجه به آن ها می توان این عارضه را تشخیص داد. اولین و مهم ترین نشانهٔ زگیل، ظهور توده های کوچک زگیل مانند در اطراف مقعد است. این توده ها ممکن است صاف یا برآمده باشند و اندازه های متفاوتی داشته باشند. رنگ آن ها نیز ممکن است صورتی، قهوه ای یا سفید باشد.
خارش شدید و درد در ناحیهٔ مقعد از دیگر علائم رایج زگیل مقعدی است که باعث ناراحتی و اختلال در فعالیت های روزانه می شود. گاهی نیز خون ریزی خفیف هنگام دفع یا پس از دفع مدفوع رخ می دهد که می تواند نشانه ای از زگیل های مقعدی باشد. در مواردی هم که شدت این عارضه زیاد است، درد شدید مقعدی، ترشحات، التهاب و حتی مشکلاتی مانند یبوست نیز ممکن است رخ دهد. به طور کلی با توجه به علائم، می توانید زگیل را تشخیص دهید و درمان مناسب را آغاز کنید.
زگیل مقعدی چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص زگیل مقعدی معمولاً با معاینه فیزیکی و بررسی علائم آن انجام می شود. اما گاهی برای تأیید قطعی تشخیص، انجام آزمایش های تکمیلی نیز ضروری است. در معاینه فیزیکی پزشک، مقعد و ناحیه اطراف آن را بررسی می کند تا وجود زگیل های مقعدی را از روی شکل توده ها یا زخم های کوچک تشخیص دهد. همچنین بافت های آسیب دیده را از نظر وجود التهاب، ترشحات، خون ریزی و دیگر نشانه های زگیل مقعدی بررسی می کند. گاهی انجام آزمایش خاصی به نام آزمایش اسید استیک ضروری است تا پزشک بتواند نمونه ای از بافت مشکوک را برداشته و زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار دهد. در مواردی هم که تشخیص سخت است و به طور قاطع نمیتوان این عارضه را تشخیص داد، انجام آزمایش خون برای یافتن آنتی بادی های علیه ویروس HPV نیز می تواند به تأیید تشخیص کمک کند.
به طور کلی با ترکیبی از معاینات و آزمایش های لازم، پزشک می تواند به طور دقیق زگیل را تشخیص دهد و درمان مناسبی را آغاز نماید.
راه های درمان زگیل مقعدی
درمان زگیل مقعدی می تواند گاهی طاقت فرسا باشد، اما نگران نباشید؛ راهکارهای درمانی موثری وجود دارد که می توانند به سرعت زگیل های مزاحم را از بین ببرند. اول از همه، داروهای ضد ویروسی و موضعی که پزشک تجویز می کند، معمولاً خیلی موثرند. با استفاده از این کرم ها و قطره ها، زگیل ها طی چند هفته خشک می شوند و محو می گردند. اگر داروهای موضعی موثر واقع نشدند، روش های جراحی مثل لیزر درمانی، سوزاندن زائده ها با الکتروکوتر، کرایوتراپی زگیل ها نیز گزینه های خوبی هستند. البته بعد از جراحی نیاز به مراقبت های ویژه ای دارید تا بهبودی سریعتر حاصل شود
به طور کلی شیوه های رایج درمان اچ پی وی عبارتند از:
- پماد زگیل برای کنترل و درمان بیماری
- درمان با لیزر
- کرایوتراپی
- سوزاندن زائده ها با الکتروکوتر
- درمان خانگی
- دارو درمانی
- عمل جراحی
پماد برای درمان زگیل مقعدی
یکی از رایج ترین روش های درمان زگیل مقعدی استفاده از کرم ها و پمادهای حاوی ترکیبات ضدویروس است. این مواد با اثر مستقیم بر روی زگیل ها باعث از بین رفتن آن ها می شوند. این پمادها باید به طور مرتب و مداوم برای چندین هفته یا چند ماه استفاده شوند تا اثربخشی کامل داشته باشند. از جمله مهم ترین پمادهای درمان زگیل می توان به پمادهای حاوی پودوفیلین، ایمی کوئیمود و سینکلوویر اشاره کرد.
درمان خانگی زگیل مقعدی
در کنار درمان های پزشکی، استفاده از برخی درمان های خانگی نیز می تواند در بهبود زگیل مقعدی موثر باشد. البته این روش های خانگی باید تنها با توصیه پزشک و به عنوان مکمل درمان های اصلی مورد استفاده قرار گیرند.
از جمله رایج ترین روش های خانگی درمان زگیل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حفظ بهداشت فردی و نظافت مقعد با استفاده از آب گرم به طور مرتب بسیار مهم است. همچنین استفاده از دستمال کاغذی جدا برای ناحیه مقعد توصیه می شود.
- استفاده موضعی از کرم ها یا ژل های حاوی ترکیبات ضد التهاب و ضد ویروس مانند اکیناسه می تواند به کاهش خارش و درد کمک کند.
- اجتناب از خاراندن زگیل ها چرا که باعث گسترش عفونت می شود.
- استفاده از کمپرس گرم به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روزی چندبار می تواند درد و ورم را کاهش دهد.
- مصرف مسکن های بدون نسخه برای تسکین درد
- استراحت کافی و پرهیز از فشار آوردن به ناحیه مقعد
کرایوتراپی برای درمان زگیل مقعدی
کرایوتراپی روشی موثر، سریع و بدون خون ریزی برای درمان زگیل مقعدی است که از سرمادرمانی استفاده می کند. در این روش، پزشک با استفاده از یک گاز مایع مخصوص، زگیل ها را منجمد می کند تا بافت آن ها از بین برود.
در کرایوتراپی، ابتدا ناحیه آلوده به زگیل بی حس می شود. سپس پزشک یک پروب فلزی سرد را که حاوی گاز مایع نیتروژن است، روی زگیل قرار می دهد. در اثر تماس با این پروب که بسیار سرد است، زگیل و بافت اطراف آن یخ زده و در نهایت نابود می شود.
سوزاندن زائده ها با الکتروکوتر
الکتروکوتری یکی دیگر از روش های درمان زگیل مقعدی است که طی آن زگیل ها با استفاده از جریان الکتریکی سوزانده و از بین می روند. در این روش، پزشک ابتدا ناحیه آلوده را بی حس می کند. سپس یک الکترود کوچک متصل به دستگاه الکتروکوتر را روی زگیل قرار داده و جریان الکتریکی کنترل شده ای را از طریق آن عبور می دهد. این جریان الکتریکی باعث تولید حرارت و سوزاندن بافت زگیل می شود. البته حرارت تولید شده بسیار محدود و تنها در ناحیه اطراف الکترود است و بقیه بافت های سالم آسیب نمی بینند.
درمان با لیزر
امروزه استفاده از لیزر به عنوان یک روش درمانی مؤثر برای زگیل مقعدی مطرح شده است. درمان با لیزر نسبت به سایر روش ها مزایای زیادی دارد. در این روش از انرژی نور لیزر برای از بین بردن سلول های آلوده به ویروس استفاده می شود. پرتو لیزر با طول موج مشخص، باعث از بین رفتن سلول های سطحی زگیل می گردد.
این روش بسیار دقیق بوده و تنها سلول های آلوده را هدف قرار می دهد بدون اینکه به بافت سالم آسیب برساند. همچنین این روش تقریباً بدون درد است و معمولاً تنها با یک تا سه جلسه درمان با لیزر، زگیل های مقعدی از بین می روند.
البته توصیه ما فقط لیزر پلاسما می باشد که توسط دکتر علیرضا عابدی متخصص زگیل تناسلی در اصفهان انجام می شود و بدون بازگشت و قطعی می باشد. پودفیلین زگیلها را 100% از بین نمیبرد پودوفیلین بر روی دفع ویروس HPV از بدن هیچ تاثیری نداد و فقط برای ازبین بردن موقت زگیل ها استفاده میشود.
عوارض عدم درمان زگیل مقعدی
اگرچه زگیل مقعدی در اکثر موارد بیماری بی خطری است، اما عدم درمان آن می تواند منجر به بروز عوارض زیر شود:
- گسترش زگیل ها به نواحی اطراف مقعد مانند ناحیه تناسلی، میاندوراه و راست روده
- التهاب، خون ریزی و عفونت های ثانویه که می تواند درد شدید و مشکلاتی مانند یبوست ایجاد کند
- ایجاد زخم و تغییر شکل ظاهری و رنگ پوست در ناحیه مقعد
- اختلال در فرایند دفع و عملکرد روده ای
- احتمال انتقال ویروس به شریک جنسی و ابتلای وی به زگیل
- افزایش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم در خانم ها
- اثرات روانی منفی مانند افسردگی، اضطراب و عدم اعتماد به نفس
بنابراین توجه به درمان به موقع زگیل مقعدی بسیار حائز اهمیت است تا از بروز عوارض جدی تر آن جلوگیری شود.
درمان قطعی زگیل مقعدی توسط بهترین متخصص
زگیل مقعدی را می توان با روش های مختلفی درمان کرد. دکتر علیرضا عابدی با تجربه و تخصص بالای خود در زمینه درمان زگیل مقعدی، بهترین روش درمان را برای هر بیمار بر اساس شرایط فردی او انتخاب می کند. ایشان معمولاً ابتدا با معاینه دقیق، مشخص می کند که زگیل ها در چه مرحله ای هستند و چه میزان گسترش یافته اند. سپس با توجه به نوع زگیل، محل آن و وضعیت بیمار، بهترین روش درمان را انتخاب می کند.
از جمله روش هایی که دکتر عابدی برای درمان زگیل به کار می برد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کرایوتراپی یا از بین بردن زگیل با سرما
- استفاده از لیزر CO2 برای سوزاندن و از بین بردن زگیل
- تجویز داروهای ضد ویروس و مکمل ها
- ارائه توصیه های لازم در خصوص رعایت بهداشت فردی
دکتر عابدی با تسلط و مهارت بالایی که در این حیطه دارد، می تواند زگیل مقعدی را به بهترین شکل ممکن درمان کند.
جمع بندی
به طور کلی زگیل مقعدی یک بیماری شایع پوستی است که می تواند در هر سنی رخ دهد. شناخت علائم اولیه مانند توده های کوچک و خارش در ناحیه مقعد، کلید تشخیص زودهنگام و درمان به موقع آن است. مروزه روش های مؤثر درمانی متعددی برای زگیل مقعدی وجود دارد که با انتخاب صحیح، می توان بدون عارضه آن را درمان کرد. علاوه بر درمان های پزشکی، رعایت نکاتی چون بهداشت فردی، استراحت و تغذیه مناسب نیز در بهبودی مؤثر است. البته با وجود روش های درمانی مدرن، نباید از تأثیرات روانی ابتلا به این بیماری غافل شد. آگاهی بخشی در جامعه و شکستن تابوهای اجتماعی مربوط به آن می تواند به کاهش صدمات روحی ناشی از زگیل مقعدی کمک شایانی نماید.
سوالات متداول زگیل مقعدی
زگیل مقعدی چگونه منتقل می شود؟
زگیل از طریق تماس جنسی، تماس مستقیم با زگیل های آلوده یا از طریق وسایل آلوده مانند حوله و دستمال منتقل می شود.
زگیل مقعدی چقدر مسری است و احتمال انتقال آن چقدر است؟
زگیل مقعدی بسیار مسری می باشد. احتمال ابتلا به زگیل ،تنها با یک بار ارتباط جنسی با فرد دارای زگیل مقعدی 60% می باشد و معمولا در حدود 65% افرادی که با فرد مبتلا به زگیل ارتباط جنسی دارند در مدت 3 ماه مبتلا خواهند شد.اگه درمان نشود پیامدهای بدی به همراه خواهد داشت.
آیا زگیل مقعدی خودبخود بهبود می یابد؟
خیر، زگیل بدون درمان مناسب، خودبخود بهبود نمی یابد و ممکن است باعث عوارضی شود. بنابراین انجام روش های درمانی تحت نظر پزشک ضروری است.
آیا زگیل مقعدی می تواند مجدداً عود کند؟
بله، اگر ویروس به طور کامل از بین نرود، احتمال عود زگیل وجود دارد. رعایت بهداشت و پیگیری درمان تا ریشه کنی ویروس مهم است.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به زگیل مقعدی هستند؟
افرادی که شرکای جنسی متعدد دارند، روابط جنسی مقعدی دارند، سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا بهداشت فردی نامناسبی دارند، بیشتر در معرض خطر هستند.
آیا پسران هم همانند دختران باید از واکسن گارداسیل استفاده نمایند ؟
بله، این واکسن برای دختران و پسران در رده سنی بین ۹ تا ۲۶ سال توصیه می شود. واکسن فقط جهت پیشگیری است و هیچ تاثیری برای درمان این بیماری ندارد.