زگیل تناسلی
زگیل تناسلی مشکل جدیدی نیست ولی در سال های اخیر در جامعه شایعتر شده است و در نتیجه افراد بیشتری را درگیر کرده است مضاف بر اینکه افرادی که زگیل تناسلی دارند فقط از خود زگیل نیست که آزار می بینند بلکه این مشکل حواشی متعددی دارد که بسیاری مواقع از اصل موضوع مهمتر و چالش برانگیزترند. از این رو ممکن است با سوالات متداول زگیل تناسلی در ذهن و افکار خود مواجه شوند.
فرد دارای زگیل تناسلی هم از نظر روانی هم از نظر اجتماعی تحت فشار قرار میگیرد اطلاع از طولانی بودن بیماری و بعضی از خطرات احتمالی، اضطراب و نگرانی زیادی برای فرد ایجاد می کند از جنبه اجتماعی هم خصوصا وقتی که فرد متاهل است در رابطه جنسی و عاطفی او با همسرش مشکل ایجاد میگردد.
عامل اصلی زگیل تناسلی چیست؟
یکی از سوالات متداول افرادی که به زگیل تناسلی مبتلا شده اند این است که چرا و به چه دلیل گرفتار این مصیبت شده اند؟ عامل زگیل تناسلی نوعی ویروس به نام HPV هست ویروسی که بیش از یکصد نوع آن شناخته شده است و انواع مختلف آن با اعداد یک تا دویست مشخص میگردند. علی رغم تنوع زیاد، از انواع 6 و 11 آن عامل 90 درصد زگیل های تناسلی می باشند. از مطلب مذکور دو نتیجه مهم برداشت می شود. اولاً زگیل ناسلی مسری است هم برای خود فرد هم برای دیگری در صورت تماس جنسی.
مهمترین نکته ای که باید برای پیشگیری از انتشار بیشتر زگیل، در خود فرد صورت گیرد توصیه به اصلاح موهای تناسلی به روشی است که همراه خونی کردن منطقه نباشد مثلا اصلاح با تیغ ژیلت مناسب نیست بلکه به جای آن می توان با کرم مو بر، موها را اصلاح کرد.
دوما از آنجا که این نوع زگیل انواع مختلفی دارد و ایمنی برای یک نوع از آن به معنی ایمنی برای انواع دیگر نیست ممکن است هر فرد چند بار به این زگیل مبتلا گردد.
این ویروس جزو ویروس هایی است که وقتی به بدن وارد شد طولانی مدت و گاهی برای همیشه در بدن می ماند و این خصلت ویروس باعث میگردد احتمال عود زگیل حتی یک الی دو سال بعد از درمان هم موجود باشد.
التبه فقط با روش لیزردرمانی که زگیل بصورت ریشه ای سوزانده می شود عود نخواهدکرد.
دوره نهفتگی (دوره کمون) ویروس چقدر است؟
یکی دیگر از انواع سوالات متداول زگیل تناسلی درباره دورا ننهفتگی این عارضه است. دوره نهتگی یعنی فاصله زمانی از وقتی که فرد با ویروس تماس پیدا میکند تا زمانی که دچار زگیل میشود و این زمان برای زگیل تناسلی ین 3 هفته تا 2 سال است!
یعنی اگر فردی با شخصی که زگیل تناسلی دارد، تماس جنسی داشته باشد ممکن است تا دوسال بعد علائمی از زگیل پیدا نکند.
آیا زگیل تناسلی می تواند مقعد را هم درگیر کند؟
بله می تواند. زگیل هم از راه انتشار مستقیم (با دست یا با وسیله اصلاح) و هم از راه تماس جنسی مقعدی میتواند به این ناحیه نیز سرایت کند.
آیا زگیل تناسلی همیشه از راه جنسی منتقل میگردد؟
یکی دیگر از سوالات متداول زگیل تناسلی در رابطه با این است که آیا علت این عارضه صرفا رابطه جنسی است؟ در پاسخ باید گفت که خیر، خصوصا در بچه ها و گاهاً در بالغین، زگیل می تواند از جاهای دیگر به بدن مثل دست و پا به ناحیه تناسلی منتقل گردد. این قضیه در رابطه زوجین خیلی مهم است چرا که ایتلا یکی از آنها، سایه اتهام خیانت را بر دیگری میگستراند که توجه به این مطلب میتواند بسیار کمک کننده باشد. بچه هایی که از مادران مبتلا طی زایمان واژینال به دنیا آمده اند ممکن است طی دو سال بعد دچار زگیل گردند.
زگیل در ناحیه تناسلی بچه ها چه معنایی دارد؟
ممکن است به محض مشاهده زگیل در اطفال احتمال سو استفاده جنسی از کودک برای پزشک قوت بگیرد. ولی باید بدانیم ضمن اینکه این احتمال همواره وجود دارد و باید به فکر آن بود احتمالش زیاد نیست. معیارهای زیر به نفع احتمال بالاتر سود استفاده جنسی از کودک است:
الف. سن بالای سه سال
ب. سایر علایم حاکی از سو استفاده مثل زخم و خونمردگی یا اسکار تروما در ناحیه.
ج. ملاحظه زگیل در اطراف کانال مقعدی.
آیا زگیل تناسلی برای فرد خطری در پی دارد؟
میزان خطرناک بودن این عارضه از دیگر سوالات متداول زگیل تناسلی است. از آنجا که زگیل تناسلی از طریق رابطه جنسی منتقل می شود فرد مبتلا به محضی که از وجود آن باخبر می شود دچار استرس زیادی میگردد بخشی از این استرس به جاست و بخشی از آن بیجاست. ممکن است بیمار فکر کند زگیل نشانه ای از ایدز یا سایر مشکلات خطرناک منتقله از راه جنسی است زگیل به هیچ وجه نشانه ای از چنین بیماری های نیست ولی توجه به یک مسأله من باب احتیاط لازم است و آن اینکه از آنجا که زگیل از افرادی کسب می شود که تماس های جنسی متعدد دارند و احتمال ایدز داشتن اینگونه افراد هم وجود دارد افراد دارای زگیل تناسلی بهتر است از نظر ایدز و هپاتیت بررسی شوند (با آزمایش خون).
از طرف دیگر خطر جدی و مهم زگیل تناسلی زمینه سازی برای وقوع بعضی سرطان هاست. زگیل تناسلی با سرطان گردن رحم در خانمها و سرطان آلت تناسلی در آقایان (خصوصا آقایانی که ختنه نشده اند) ارتباط دارد. ولی این مسأله در خانمها بسیار مهمتر است تا در آقایان. مهمترین عاملی که سرطانزایی زگیل را تعیین میکند نوع زگیل از نظر ویروس شناسی است.
انواع 16 و 18 مهمترین انواع خطرناک این زگیلند که خوشبختانه شیوع کمتری دارند و باز خوشبختانه دو نوع 6 و 11 که مسئول 90 درصد موارد زگیل هستند از نوع ویروس های کم خطرند و این یعنی کسی که زگیل دارد به احتمال 90 درصد دچار نوع کم خطر ویروس هست ولی طبیعتا این به معنی دست کم گرفتن خطر و عدم انجام تستهای پیشگیری از سرطان نیست.
آیا در صورت ابتلا به زگیل، سرطان قابل پیشگیری هست؟
بله و تقریبا کاملا قابل پیشگیری هست. مهمرین آزمایشی که در خانمها می تواند وقوع سرطان را حتی ده سال قبل از بیماری پیش بینی کند آزمایش “پاپ اسمیر” است. این آزمایش به راحتی قابل انجام است و نمونه گیری آن توسط پزشکان متخصص زنان یا پرسنل ماما صورت میگیرد.
نکته خیلی مهم این است که اگر در این آزمایش اختلالی حاکی از وجود سرطان دهانه رحم ملاحظه شد میتوان سرطانی را که هنوز در مراحل اولیه است کامل ریشه کن کرد. خانمهایی که خود یا همسرشان مبتلا هستند باید بدانند این تست باید در فواصل منظم (مثلا هر 6 ماه یکبار) تحت نظارت پزشک انجام گیرد.
چه در آقایان چه در خانمها از هر ضایعه ای که به درمان مقاوم باشد باید نمونه برداری صورت گیرد.
راه پیشگیری از زگیل تناسلی چیست؟
مهمترین راه پیشگیری زگیل تناسلی نداشتن شرکای جنسی متعدد است.
در مورد کاندوم موثر بودن آن در پیشگیری قطعی نیست ولی احتمالا تا حدی می تواند نقشی پیشگیری داشته باشد (در بعضی منابع گفته شده در 70 درصد موارد می تواند پیشگیری کند) طی بیست سال گذشته واکسن ضد ویروس HPV به بازار آمده و اگر در زمان مناسب مصرف گردد همراه با نتایج عالی در پیشگیری هست.
آیا فرد مبتلا مجاز به نزدیکی هست؟
از دیگر سوالات متداول زگیل تناسلی این است که با داشتن آن میتوان رابطه جنسی برقرار کرد؟ در صورتیکه همسر یا شریک جنسی فرد مبتلا تا کنون به زگیل دچار نشده است بهتر است نزدیکی انجام نگیرد. ولی اگر همسر مبتلا بود نزدیکی با کاندوم اشکالی ندارد ضمن اینکه بهتر است برای هر دو نفر هم واکسن با دوز و دوره کامل تزریق گردد.
چه نکاتی را درمورد واکسن باید بدانیم؟
چند قانون کلی برای واکسن زگیل باید بدانیم
الف. تا کنون سه نوع واکسن برای این بیماری تهیه شده است که به ترتیب دو، چهار و نه ظرفیتی هستند که هرچه واکسن با ظرفیت بالاتر تزریق گردد در برابر ویروسهای بیشتری حفاظت ایجاد میگردد. در ایران در حال حاضر واکسن چهار ظرفیتی (به نام گارداسیل) موجود است که میتواند برای بیش از 90 درصد زگیل های تناسلی موجود در جامعه حفاظت ایجاد کند.
ب. واکسن را در بالغین چه زن و چه مرد در هر سنی میتوان تزریق کرد ولی طبق پروتکلهای موجود بهترین سن در دختران و پسران 11 الی 12 سالگی است ولی اگر در این سنین واکسیناسیون انجام نشد در پسران تا 26 سالگی و در دختران تا 21 سالگی میتوان آن را انجام داد. در سنین بالاتر واکسیناسیون واجد اثر هست ولی به لحاظی که میزان هزینه-فایده آن نامشخص است فعلا در پروتکلهای معتبر توصیه برای انجام آن نیست ولی در عین حال ممانعتی هم ندارد.
ج. واکسن عضلانی در سه نوبت تزریق میگردد. زمان صفر، ماه 2 و ماه 6 زمانهایی است که تزریق باید انجام شود. اگر به هر دلیلی یک دوز از واکسن فراموش شد آن را در هر زمانی که فرد به یادش آمد، میتواند تزریق کند.
د. این واکسن ویروس زنده نیست و تزریق آن در بیماران نقص ایمنی مشکلی ندارد ولی بخاطر اطلاعات ناکافی تا اطلاع ثانوی توصیه می شود در بارداری استفاده نگردد اما از آنجا که در شیر مادر ترشح نمی شود مصرف آن در شیر دهی بلامانع است.
ه. بهتر است واکسن قبل از هرگونه تماس جنسی تزریق گردد ولی به هرحال تماس جنسی ممنوعیتی برای تزریق واکسن نیستو
آیا برای کسی که به زگیل مبتلا شده است واکسن سودی دارد؟
از نظر زگیلی که فرد فعلا دارد واکسن زدن هیچ تأثیری در بهبود زودتر یا درمان بهتر زگیل ندارد ولی واکسن می تواند درمورد سایر گونه های ویروس (که هنوز به آن مبتلا نشده است) برای بیمار نقش پیشگیری داشته باشد از این لحاظ تزریق آن برای همه ی مبتلایان توصیه میگردد.
سوالات متداول در خصوص زگیل تناسلی
زگیل تناسلی تا چه زمانی ممکن است عود کند؟
حقیقت این است که مطالعات تا کنون پاسخ قطعی به پرسش بالا نداده است. ولی زگیل تناسلی می تواند تا دو سال بعد از ایجاد هم عود کند. گفته می شود در 80 درصد افراد زگیل بعد از دو سال عود نخواهد کرد و احتمالا ریشه کن خواهد شد ولی در بقیه شاید تا زمان نامعلومی عود کند.
التبه فقط با روش لیزر عود نخواهدکرد
چه زمانی میتوان مطمئن شد فرد مبتلا ناقل زگیل نیست؟
حقیقت این ایست که هیچگاه نمیتوان با اطمینان گفت که فرد مبتلا ناقل نیست ولی چنانچه زگیلها، از نظر ظاهری از بین رفتند احتمال انتقال خیلی کم می شود و طبق آنچه در بالا آمد اگر تا دو سال عود نکرد به احتمال زیاد احتمال انتقال حدود صفر است.
آیا خانمها یا آقایانی که زگیل تناسلی دارند، می توانند بچه دار شوند؟
بله می توانند بچه دار شدن برای شخصی که زگیل تناسلی دارد چه مرد باشد جه زن، ایرادی ندارد و فرزند این افراد در معرض هیچ خطری نخواهد بود. فقط بعضی منابع توصیه کرده اند در خانمی که زگیل در ناحیه تناسلی دارد بهتر است زایمان به روش سزارین صورت بگیرد.
